Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Pride™: Όταν το LGBTQ+ γίνεται B2B με glitter και corporate logos

Κάποτε, η αστυνομική βία εναντίον queer ατόμων στις ΗΠΑ ήταν θεσμικά κατοχυρωμένη και η πρώτη μαζική αντίδραση ήρθε από μαύρες τρανς γυναίκες, λεσβίες και drag queens που δεν είχαν να χάσουν τίποτα, εκτός από τη νύχτα τους στη φυλακή.

Το Pride, ως συνέχεια αυτής της εξέγερσης, δεν ήταν "φεστιβάλ αποδοχής" με events και DJ set. Ήταν κραυγή διαμαρτυρίας και αντίστασης.
Ήταν πέτρα πεταμένη στην κρατική καταστολή έξω από το Stonewall Inn το 1969. Ήταν η πρώτη σπασμένη βιτρίνα ενός συστήματος που απαιτούσε από τους ΛΟΑΤΚΙ ανθρώπους να ζουν υπόγεια, ντροπιασμένοι, στριμωγμένοι στο περιθώριο και σεξουαλικά εγκληματοποιημένοι. Ήταν η πολιτική ενσάρκωση του «είμαι εδώ, υπάρχω και δεν σου ζητάω την άδεια»

Σήμερα, έχει γίνει χαριτωμένο αίτημα «να μας αγαπήσετε» -εφόσον βέβαια είμαστε αρκετά φωτογενείς για Instagram και TikTok:
Πλατφόρμες με influencers, αμέτρητες σέλφι με glitter και παρελάσεις σπονσοραρισμένες από πολυεθνικές που έκαναν "rainbow-washing", πριν καν μάθεις να το λες στα ελληνικά. Και κάπου εκεί, ανάμεσα στην πολιτική διαμαρτυρία και τα corporate logos, χάθηκε το βασικό νόημα.

Αυτή η σταδιακή αποπολιτικοποίηση του Pride δεν είναι τυχαία. Είναι στρατηγική. Όταν η εξέγερση γίνει event, δεν απειλεί κανέναν.
Όταν η αντίσταση γίνει εθιμοτυπία, δεν πονάει πια. Είναι μια μεταμόρφωση που θυμίζει έντονα το “commodification of dissent” –την εμπορευματοποίηση της διαμαρτυρίας που έχουν αναλύσει στοχαστές όπως ο Herbert Marcuse και ο Thomas Frank. Το Pride σήμερα δεν είναι μια πράξη ρήξης –είναι προϊόν. Και όπως κάθε προϊόν, πρέπει να είναι ευχάριστο, ακίνδυνο και εύπεπτο.

Ακολούθως, το Pride ενσωματώθηκε ανάλαφρα στην "πολιτική των ταυτοτήτων", όπως αναλύθηκε ήδη από τη δεκαετία του ’80 (βλ. Judith Butler, Bell Hooks, Chantal Mouffe) -ως ένα αναγκαίο εργαλείο "κοινωνικής ορατότητας"- και γρήγορα μετατράπηκε σε παγίδα: Αντί να στοχεύσει στην ανατροπή της ιεραρχίας και του ευρύτερου συστήματος, πρότεινε απλώς «να χωρέσουμε κι εμείς μέσα σ’ αυτό».

Ως εκ τούτου, το Pride δεν ολοκληρώθηκε ως μέσο κριτικής του καπιταλισμού και του κράτους, αλλά ως βιτρίνα για εταιρείες και τράπεζες που χρηματοδοτούν τις παρελάσεις, ενώ ταυτόχρονα απολύουν τρανς υπαλλήλους ή χρηματοδοτούν δεξιές πολιτικές στην πιο κτηνώδη εκδοχή τους:
Η κυρία με τη σημαία του ουράνιου τόξου στο υπουργείο που υποστήριξε μνημόνια και έκοψε το επίδομα αναπηρίας στην τρανς νοσηλεύτρια, είναι σήμερα "σύμμαχος".
Ο CEO που χρηματοδοτεί δεξιά think tanks και οργανώνει Pride Parade στην εταιρεία του, είναι "progressive".
Οι τράπεζες που έστελναν αρνητικά reports για queer υποψήφιους στα HR, σήμερα σε καλούν να..."celebrate diversity".

Όλα καλά λοιπόν: Μπορείς ως ΛΟΑΤΚΙ να αγαπάς όποιον θέλεις -αρκεί να το κάνεις σιωπηλά, εξαθλιωμένος, και χωρίς κοινωνικές παροχές.
Μπορείς να κάνεις πολιτικό γάμο, σύμφωνο συμβίωσης ή και τελετή με αψίδες από μπαλόνια ουράνιου τόξου.
Μπορείς ακόμα να υιοθετήσεις και να κάνεις οικογένεια –στα χαρτιά τουλάχιστον.
Αρκεί να μη σε νοιάζει που δεν θα έχεις χρόνο να δεις το παιδί σου, γιατί δουλεύεις τρία part-time χωρίς ένσημα.
Αρκεί να μη σε απασχολεί που, την ώρα που σου αναγνωρίζεται το "δικαίωμα στην οικογένεια", το κράτος ξηλώνει δημόσια υγεία και παιδεία, πετσοκόβει επιδόματα και υπονομεύει την ίδια την επιβίωση της οικογένειας για όλους.
(Βλέπεις...ο έρωτας νικάει, αλλά μόνο όταν πληρώνει ΕΝΦΙΑ και εξωφρενικούς λογαριασμούς ρεύματος και το gayconomy στέλνει την απελευθέρωση στο "καλάθι του νοικοκυριού").

Πάρε λοιπόν το "δικαίωμα", αλλά όχι τη δυνατότητα να το ασκήσεις. Ενσωμάτωσε τα μικροαστικά αντανακλαστικά σου με τον ευρύτερο μικροαστισμό των "straight". Γιατί στον καπιταλισμό της συμπερίληψης, η αξιοπρέπεια είναι option στο πακέτο premium: Το ζήτημα φυσικά είναι να "είσαι ο εαυτός σου" –εφόσον ο "εαυτός" να ψωνίζει, να μη φωνάζει πολύ, και να μην αναφέρει ποτέ τις λέξεις "κοινωνική τάξη" ή "καπιταλισμός" σε δημόσιο χώρο. 

(Τι είπες; "Ταξική συνείδηση"; Που πας καλέ, με αυτά δεν βγάζεις sponsorship για τα social...)

Η κοινωνιολογική απουσία ταξικής συνείδησης στην πλειονότητα των σύγχρονων LGBTQ+ κινημάτων είναι κραυγαλέα.
Η δε εργατική τάξη είναι πάντα απούσα, γιατί μυρίζει ιδρώτα, όχι Dior Sauvage. Γιατί δεν φοράει Balenciaga, αλλά φόρμες εργασίας. Γιατί δεν έχει τον χρόνο να πάει σε drag brunch, επειδή δουλεύει σε warehouse.
Και κυρίως: γιατί δεν εκπροσωπεί το κατάλληλο “brand”. Το queer πουλάει, όσο δεν είναι φτωχό, μετανάστης, άστεγο ή τοξικοεξαρτημένο. Η εργατική λεσβία, ο φτωχός τρανς μετανάστης, η μη-δυτική non-binary περσόνα δεν χωράνε στο lifestyle του Pride του glamour και των celebs. Και όπως θα έλεγε ο Pierre Bourdieu, το “πολιτισμικό κεφάλαιο” αυτών των ατόμων είναι ανεπιθύμητο. Δεν φωτογραφίζεται καλά.

Ο Marcuse το έλεγε "repressive tolerance": σε αφήνουν να φωνάζεις, αρκεί η φωνή σου να είναι εξευγενισμένη και να χωράει σε καμπάνια 30 δευτερολέπτων. 
Τα αιτήματα για ίσα δικαιώματα μεταμορφώθηκαν σε demands for recognition –"αποδοχή" και "συμπερίληψη", λέξεις τόσο ασφαλείς που δεν θίγουν κανέναν. Έτσι, ο αγώνας για κοινωνική δικαιοσύνη, γίνεται αίτημα για περισσότερους γκέι χαρακτήρες στο Netflix. Αντί για στέγαση, περισσότερα rainbow flags στα δημαρχεία.
(Αν μη τι άλλο, αυτή η μετατόπιση είναι κομψή -και καταστροφική επίσης).
Και το χειρότερο; Το Pride κατέληξε εργαλείο αφομοίωσης. Ένα είδος queer-φιλελευθερισμού που ζητάει "να μας αφήσετε να καταναλώνουμε όπως όλοι". Όχι να αλλάξει η κοινωνία, αλλά να μας χωρέσει όπως είναι. Όχι να γκρεμίσουμε το παλιό, αλλά να γίνουμε μέρος του επενδύοντας στην "κανονικότητα". Κι όμως, το Pride κάποτε ήταν ρήγμα. Σήμερα είναι concept και αποφεύγει να θυμάται.
Και δεν το κατέστρεψαν οι εχθροί του. Το ξεδόντιασαν οι φίλοι του -και μάλιστα με όρους marketing. Και κάπου εκεί, ανάμεσα σε ένα show drag bingo και μια πλαστική σημαιούλα, κρύβεται το πτώμα μιας κάποτε επικίνδυνης ιδέας.

Αν η πρώτη γενιά queer ακτιβιστών/ριών ζούσε σήμερα, ίσως έβλεπε το Pride και δεν θα αναγνώριζε τίποτα.
Ίσως θα έφευγε τρέχοντας, απορημένη μπροστά στην LGBTQ+ celeb/influencer που ποζάρει δίπλα σε banner ιδιωτικής ασφαλιστικής. Ίσως θα φώναζε ότι δεν πάλεψαν για μια τέτοια κατάληξη.

Το ερώτημα λοιπόν, δεν είναι "ΑΝ" θέλουμε να γιορτάσουμε.
Το ερώτημα είναι: "ΤΙ".

Την ενσωμάτωσή μας σ’ έναν κόσμο που καταστρέφει ζωές, αρκεί να το κάνει με χαμόγελο και rainbow εφέ; Ή τη δυνατότητα να ξαναχτίσουμε κοινότητες που δεν θα χρειάζονται άδεια ύπαρξης;

Το Pride σήμερα πρέπει να νοηματοδοτηθεί ξανά.
Όχι με glitter και φούξια φτερά. Αλλά με ταξική συνείδηση, διαθεματικότητα, ριζοσπαστικό φεμινισμό, αντιρατσισμό και αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Να ξαναγίνει αυτό που ήταν: Πολιτικό. Όχι πάρτι. Όχι show. Όχι hashtag.
Εξέγερση.

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Προς κάθε Έλληνα incel και influencer της manosphere: 100+1 χειρονομίες καλής θέλησης με το μεσαίο δάχτυλο της λογικής

Προς "σωστούς άνδρες", "γνήσια αρσενικά", "ανδρες παλαιάς κοπής", "μάγκες" και λοιπά ψηφιακά -και μη- ανθρωπολογικά φαινόμενα της ανδρικής  μιζέριας...  Εσείς που έχετε διαβάσει μισό άρθρο του Peterson και νιώθετε σαν να βρήκατε τα αρχεία της Ατλαντίδας. Εσείς που βλέπετε τις γυναίκες, όχι ως ανθρώπους, αλλά ως εξεταστικό κέντρο του Yale, όπου διαρκώς κόβεστε επειδή..." φταίει το σύστημα που πολεμάει τον ανδρισμό" . Εσείς που σηκώνετε βάρη, αλλά δεν αντέχετε βάρος αντιλόγου. Δείτε τις επόμενες 101 ατάκες σαν μικρή προσφορά στο βωμό της δυσανεξίας σας. 100+1 ενέσεις αυτογνωσίας σε όσους μισούν τις "βελόνες"...και τις γυναίκες. Και αν πονέσουν, μην ανησυχείτε, δεν είναι γιατί "προσβάλλεστε" -είναι γιατί περιγράφεστε. Εξάλλου, είστε συνηθισμένοι στις απορρίψεις.  Λοιπόν αντράκια της ψηφιακής τεστοστερόνης...Έτοιμοι; Αγαπητέ "γνήσιε άντρα": Το να μην σε θέλει καμία, δεν είναι κοινωνική αδικία, ούτε καν...

ΜΕ ΤΗ ΝΑΤΑΣΣΑ: Το πιο επικίνδυνο ένδυμα είναι η φωνή.

Νέτα σκέτα: Δεν με εκφράζει μουσικά η Νατάσσα Μποφίλιου. Δεν την ακούω στο repeat, δεν σιγοτραγουδάω τα ρεφρέν της στο αυτοκίνητο. Ούτε ταυτίζομαι απόλυτα με τις χειμαρρώδεις απόψεις της και την άναρχη εκφορά τους. Διακρίνω γενικά σε αυτήν μια εκρηξιγενή υπερβολή όταν εκφράζεται, που με ωθεί σε απανωτά facepalm, άξια να γίνουν χιουμοριστικά meme. Ωστόσο, αυτά δεν έχουν καμία απολύτως σημασία. Γιατί όταν βλέπεις έναν ολόκληρο μηχανισμό –από θλιβερές περσόνες τηλεοπτικών πάνελ μέχρι πληκτρολογημένους αυτόκλητους ηθικολόγους– να στρέφεται με λύσσα εναντίον ενός ανθρώπου, τότε παίρνεις θέση. Και στέκεσαι δίπλα. Όχι γιατί συμφωνείς σε όλα. Αλλά γιατί κάποιοι δεν αντέχουν ούτε τη σκιά της ειλικρίνειας. Η μόνιμη επωδός: " Αριστερή με δεξιά τσέπη" . Αυτό είναι το μόνιμο, πασπαρτού "επιχείρημα" για όποιον θέλει να ασκήσει "κριτική" σε αριστερό. Η ξεχασμένη καραμέλα στο Zara παντελόνι που έχει αρχίσει να λιώνει. Η ναυαρχίδα του εγκεφαλικού νανουρίσματος για τον δεξ...

Metallica στην Αθήνα: Το Ιερό προσκύνημα στην προπώληση ως τελετουργικό υπακοής με headbanging

Ας ξεκινήσουμε με μια βασική παραδοχή: Η μουσική, κάποτε πηγή συλλογικής συγκίνησης, έχει εξελιχθεί σε μια υψηλών προδιαγραφών χρηματοοικονομική υπηρεσία. Δεν ακούς πια Metallica. Επενδύεις στους Metallica.   Τιμές εισιτηρίων; Σχεδόν παντα τριψήφιες. Το στάδιο; Καλοστημένο χρηματιστήριο βιωματικής εμπειρίας και συναισθήματος. Το κοινό; Αφηνιασμένο, λες και πήγε να δει τον Μπετόβεν να παίζει κρουστά με τα κόκκαλά του σε hologram.  Παρακαλούνται λοιπόν οι πιστοί να αφήσουν τον μισθό τους στο παγκάρι της προπώλησης, να κάνουν τον σταυρό τους με την πιστωτική κάρτα και να σπεύσουν μπουσουλώντας, προσέχοντας μην πέσουν πάνω στις γιαγιάδες που αναχωρούν για Τήνο -αυτές δεν πληρώνουν dynamic pricing.  (Και μην ξεχνάμε άλλωστε, ότι στο μουσικό καθαρτήριο, οι πιστοί φανς έχουν δική τους αίθουσα με χημικές τουαλέτες και ηχογράφηση από soundcheck του 2003).  Οι Metallica, για να είμαστε δίκαιοι, αποτελούν ένα εξαιρετικό παράδειγμα μπάντας που ξεκίνησε από τα υπόγεια της underg...